TERAPİ EKOLLERİ
Psiklet Psikoloji'de uygulanan terapi ekolleri başlıca sıralanmıştır.
EMDR
Beynimiz yaşadığımız deneyimleri; duygu, düşünce, duyum, koku gibi farklı bilgi kanalları aracılığı ile işleyerek anı ağlarımıza ekler. Bu, beynin adaptif bilgi işleme modeli olarak bilinmektedir ve deneyimin işlenmesi öğrenme ile sonuçlanır. Kişiler; olumsuz (çocukken maruz kalınan aşağılanma, ihmal gibi durumlar) ya da travmatik (trafik kazası, taciz, tecavüz, deprem vb.) deneyimlerle karşılaştıklarında ise beyin topladığı bilgileri birbirine entegre edememekte ve bunun sonucu olarak da bu anı beyin tarafından işlenememektedir.
EMDR (göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme) bu işlenmeden kalmış anıların işlenmesine imkân vererek, travmatik ya da olumsuz anının kişide yarattığı rahatsızlık, dehşet duygusu ve olumsuz düşünce kalıplarını ortadan kaldırmayı amaçlar. Sonrasında ise olumlu düşünce ve duyumlar, öğrenme sürecinde dâhil edilerek pekiştirilir. Bu sayede ruh halinde kalıcı, olumlu bir değişimin meydana gelmesi hedeflenir.
Görüşme ve değerlendirmeyi içeren ilk seansların ardından genellikle duyarsızlaştırma adı verilen anı işleme sürecine geçilir ve bu noktada danışana beynin bilgi işleme sistemini esas alan çift yönlü uyarım verilir. Burada uyaran görsel (parmağın takibi), işitsel (kulaklıktan verilen ses) ya da dokunsal (omuzlara ya da dize yavaşça vurulması) olabileceği gibi birden fazla uyaranın bir arada verilmesi de tercih edilebilir.
Kısa süreli terapilerden olan EMDR’ın etkinliği son dönemde birçok bilimsel çalışma tarafından desteklenmiştir.
ŞEMA TERAPİ
Şema terapi; Jeffrey Young tarafından geliştirilen bir psikoterapi modelidir. Çocukluk itibariyle oluşmaya başlayan şemaların yetişkinlikteki yansımasını incelemektedir.
Çocukluk yaşta tecrübe edilen olaylarla baş edebilmek için ortaya çıkan şemalar zamanla işlevsel olmayan düşünce ve davranışlarla kendini yetişkinlikte gösterebilir.
Terapide ise; şemaların nasıl oluştuğunu ve günümüze olan yansımasını fark etmek en önemli odaktır. Akabinde şema terapinin kendi teknikleri ile çalışılır.
Jeffrey Young’ın Şema Terapi modeline göre 18 şema vardır ve bu şemalar 5 şema alanı altında birleşmektedir.
Şema terapinin ilk çıkış amacı değişime dirençli ve kişilik bozuklukları vakalarıdır. Ancak zamanla pek çok psikolojik problemi kapsayıcı olmuştur.
